از وخشوری تا شاهسواری؛ ۱۷ چهره‌ای که سکان دبیری جشنواره فیلم فجر را دست گرفتند

به گزارش پایگاه خبری پاعلم؛ با نزدیک‌شدن به روز ثبت‌نام متقضیان شرکت در جشنواره فیلم فجر، لزوم انتخاب دبیر برای این رویداد سینمایی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. پیش از این محمد خزاعی رئیس پیشین سازمان سینمایی برای دبیری چهل‌وسومین دوره این جشنواره منصوب شده بود اما پس از تغییر ریاست این سازمان، به‌طبع باید تغییراتی در دبیری جشنواره فیلم فجر و شیوه برگزاری این رویداد اتفاق می‌افتاد.

جشنواره فیلم فجر در ۴۲ دوره گذشته، ۱۵ دبیر داشته؛ در اولین دوره حسین وخشوری دبیری این رویداد سینمایی بود. وخشوری همزمان با دبیری در وزارت ارشاد، مسئولیت اداره کل تحقیقات و روابط سینمایی را بر عهده داشت. پس از او در تمامی ادوار، دبیران جشنواره فیلم فجر یا رئیس وقت سازمان سینمایی بودند یا مدیر بنیاد سینمایی فارابی. در این بین دبیرانی نیز بودند که فعالیت‌های اجرایی داشتند یا در سازمان‌هایی چون صدا و سیما، مرکز گسترش سینمای مستند و .. سمت داشتند.

پس از وخشوری، محمد بهشتی این مسئولیت را عهده‌دار شد. بهشتی ۱۰ سال دبیر جشنواره فیلم فجر بود و پایه و اساس جشنواره فجر را با تمام مختصات فعلی بنا نهاد. بهشتی از آن دست دبیرانی بود که همزمان، رئیس بنیاد فارابی نیز بود.

در ده سال مدیریت بهشتی بر جشنواره فجر و فارابی، سمت‌وسوی تولیداتی سینمای ایران، به ساختار فعلی رسید. مهاجر، پرواز در شب، در مسیر تندباد و.. در زمان ریاست او در جشنواره فیلم فجر جایزه گرفتند. بهشتی خودش سینماگر نبود و بیشتر سوابق اجرایی داشت اما دورانی مهم را برای جشنواره فیلم فجر رقم زد.

پس از بهشتی و در دوره سیزدهم، مهدی فریدزاده به عنوان دبیر این رویداد انتخاب شد. فریدزاده اولین دبیری بود که رئیس وقت سازمان سینمایی نیز بود و دبیری یک ساله او به دیده شدن اثر مهمی چون روز واقعه انجامید.

دوره‌های چهاردهم و پانزدهم فجر به دبیری عزت‌الله ضرغامی برگزار شد. او نیز همچون فریدزاده رئیس وقت سازمان سینمایی بود و بچه‌های آسمان مهم‌ترین اثری بود که در زمان دبیری او در جشنواره فیلم فجر اکران شد. آخرین دبیری که رئیس وقت سازمان سینمایی بود، مرحوم سیف الله داد بود که دوره‌های شانزدهم تا نوزدهم بر جایگاه دبیری این رویداد، تکیه زد. آژانس شیشه‌ای، رنگ خدا، کانی مانگا و.. آثار مهمی بودند که در زمان ریاست داد در سازمان سینمایی، تولید شدند.

با شروع دهه ۸۰، دبیران جشنواره فیلم فجر از ریاست سازمان سینمایی به ریاست بنیاد سینمایی فارابی تغییر کردند و تا نیمه این دهه یعنی از دوره ۲۰ تا ۲۵ دو رئیس از فارابی بر مسند دبیری جشنواره فیلم فجر نشستند. محمدمهدی عسگرپور و علیرضا رضاداد بیشتر سوابق تلویزیونی و اجرایی داشتند تا سینمایی. مهمان مامان و بوتیک دو اثر ماندگاری بودند که در دوره ریاست این دو به تاریخ سینمای ایران اضافه شدند.

دو دوره بعدی یعنی دوره‌های بیست‌وششم و بیست‌وهفتم که درست پیش از سال ۸۸ بود، به دبیری یکی دیگر از مدیران فارابی یعنی مجید شاه‌حسینی برگزار شد. دستاورد مهم دوران دبیری او، اکران فیلم جنجالی درباره الی در جشنواره بود که واکنش‌های متعدد و متفاوتی به همراه داشت.

از سال ۸۸، موج انتخاب دبیران برای جشنواره فیلم فجر تغییر کرد و روسای سازمان‌ها در حاشیه انتصاب برای این سمت قرار گرفتند. مهدی مسعودشاهی دبیری دوره‌های ۲۸ و ۲۹ در سال‌های ۸۸ و ۸۹ را در حالی بر عهده داشت که جشنواره بیست‌وهشتم به واسطه شرایط کشور، جزو متفاوت‌ترین جشنواره‌های برگزار شده بود. در این دو سال به رنگ ارغوان جزو فیلم‌های مهم اکران شده در جشنواره فیلم فجر بود.

در دوره سی‌ام و در آستانه شروع چهارمین دهه برگزاری، محمد خزاعی دبیری جشنواره را عهده‌دار شد. اکران قلاده‌های طلا در این دوره، موج واکنش‌های مثبت و منفی را برای او به عنوان دبیر به همراه داشت. در دهه چهارم، جشنواره متنوع‌ترین دبیران را به خود دید. محمدرضا عباسیان دبیر دوره سی‌ویکم بود که بیشتر مستند ساخته بود. رضاداد که البته دیگر بر مسند ریاست فارابی نبود، دوره‌های سی‌ودوم و سی‌وسوم را دبیر بود.

محمد حیدری دوره‌های سی‌وچهارم و سی‌وپنجم را در قامت کسی به عهده داشت که ریاست مجموعه تئاتر شهر را در پیشینه خود داشت. دوره‌های سی‌وششم تا سی‌وهشتم میزبان ابراهیم داروغه‌زاده بود که تحصیلات پزشکی داشت و در تلویزیون نیز مدیر بود. محمدمهدی طباطبایی‌نژاد دوره سی‌ونهم و مسعود نقاش‌زاده نیز دوره چهلم جشنواره فجر را دبیری کردند.

علاوه بر خزاعی که پیشینه تهیه‌کنندگی داشت، مجتبی امینی دبیر دیگری بود که سابقه تهیه فیلم‌های آفریقا، چراغ های ناتمام و مدیریت تولید فیلم مهمی چون دهلیز را در کارنامه داشت. امینی دوره‌های چهل‌ویکم و چهل‌ودوم را دبیری کرد و بیشترین حواشی که پس از دبیری او ایجاد شد، تهیه‌کنندگی مجموعه گاندو بود.

حالا و پس از امینی و خزاعی که تنها چند ماه نام دبیر را بر پیشانی داشت و فرصت نشد تا مدیریت این رویداد سینمایی را برای دومین بار تجربه کند، منوچهر شاهسواری تهیه‌کننده دیگر سینماست که سکان دبیری جشنواره فیلم فجر را عهده‌دار خواهد شد. هرچند او از سال ۹۳ تاکنون به جز سریال سلام آقای مدیر، اثری در سینما تهیه نکرده اما پیشینه تهیه‌کنندگی دارد و مجری طرح و مدیر تولید نیز بوده است.

شاهسواری از مدیرعاملی خانه سینما تا قائم‌مقام آن و ریاست شورای صنفی نمایش را در کارنامه دارد. به علاوه آثاری چون مزار شریف، فصل باران های موسمی و یک گزارش واقعی را در سینما و سریال ماندگاری چون در پناه تو را در تلویزیون تهیه کرده است. با این پیشینه باید دید شاهسواری در ادامه خزاعی و امینی به عنوان دبیری که سابقه نسبتا خوبی در تهیه‌کنندگی دارد، چگونه چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر را مدیریت خواهد کرد.