محمد قائد: از مشروطه تصور معجزه‌گری داشتند/ عشقی نخستین کشته راه آزادی در استبداد صغیر بود
ناصرالدین شاه در یکی از سفرهایش به فرنگ انیس‌الدوله را تا روسیه برد اما هنگامی که شهردار و مقام‌های مسکو و همسرانشان با دسته گل به پیشواز به اصطلاح ملکه ایران آمدند شاه قاجار متوجه شد قایم کردن زوجه قانونی‌اش از مردان کشور میزبان سبب افتضاحی عظیم در اروپا خواهد شد و جراید فرنگ به شاه پرشیا لقب سلطان مشرق زمینی حامل زن بسته‌بندی‌شده قاچاق خواهند داد و خبر حضور انیس‌الدوله بدون چادر و چاقچور و مقنعه در پذیرایی رسمی کفـار، با شامپاین و ودکا و رقص زنان دکولته‌پوش، ممکن بود بهانه به دست اهل منبر دهد، فتنه‌ای خونین در غیاب او در تهران و قم راه بیفتد و شاه را به اتهام دیاثت تکفیر کنند. ناچار انیس‌الدوله را از نیمه‌راه اروپا به توصیه مشیرالدوله به تهران بازگرداند. نوشته‌اند انیس‌الدوله جفای صدراعظم را بعدا با اعمال نفوذ برای برکناری او تلافی کرد
